Atu lio kan boruak ah ralzaam dirhmun in ramthum nak kal soknak cu Chin miphun hna nih tuah rih lo ding in CNF nih cathanh an chuah mi kong ah ruahnak phunphun a chuak. Cu chung ah Chin ramkulh Thantlang khua he pehtlai in CNF chim phuannak nawlngeitu Salai Htet Ni cu biaruahnak kan ngeih.
Halnak: CNF nih ralzaam kong he pehtlai in cathanh chuahmi hmuh a si. Cathanh nan chuahmi hi Chin mipi hna lak ah ceihkhan awk a har ngai mi a si i zei ruangbik ah dah hi ca hi nan chuah?
Lehnak: Atu Chin ramkulh chung ah milu sing 4 luan lawng kan um, cun atu lio ah Chin ramkulh huap in kahdohnak a chuak. Ralhrang phu rianṭuannak hi Chin ramkulh chung in Chin miphun hna zaam ding le chuah ding in an tuah mi a lo. An thil tuahmi hi social crisis tiang lawng si lo in, miphun a tlau khomi dirhmun tiang a si caah kan miphun nih ramkhel buainak kan ton mi hi National Emergency dirhmun kan phanh caah ralzaam dirhmun in ramthumnak chuah hi caanṭha a si lo. Kan ram hi kan ven in kan sersiam a hau. Kan ram chung ah midang nih hmunhma lak in inntek cu khual dirhmun kan phanh lai ding hi kan phang tuk. Atu caan hi dohthlennak ding caah kan doh ve caan a si i ralzaam dirhmun in si lo in ramthumnak tiang kal caan a si rih lo tiah kan hmuh ning a si. Cu thil chuahmi kong ah ramchung ramleng um Chin miphun upa hna ruahnak lak hnu ah atu bantuk in cathanh kan chuah hi a si.
Halnak: Ralhrang phu nih nawlngeihnak an lak hnu ah fak tuk in kahdoh a chuah nak hmun hi Chin le Kaya ramkulh ah a si. Cu ruangah mizapi hna zong nih fak khun in an tuar i inn khangh piak an tong, an tlik zaam tik ah kirnak hmunhma an ngei ti lo, cu bantuk harsatnak a tong mi hna caah ralzaam soknak a chuah a si ahcun an caah ruahpiak dingmi a um tiah nan ruat maw? Asiloah an caah zei dah a ṭha lai tiah na rua?.
Lehnak: Ralzaam le harsatnak tongmi dirhmun aa khat lo, ralzaam hna cu biapi ngai ah kan chiah ko hna. Cheukhat cu atu bantuk rampi buaibainak ton lio ah caanṭha lak in harsatnak kan tong tiah ralzaam sokmi kan um kho, cucu ralrin a herh ngai. Kannih Chin miphun cu Chin ramkulh, India le Bangladesh lei he ramri aa tlaimi kan si caah anmah zong nih an kan zohkhenh i an kan bawmh. Ralzaam sok ding ah hin minung pakhat ruahnak lawng si lo in zapi nih ruahnak i hrawmh in tuah a herh.
Halnak: Atu ramri le Mizo ram ah ummi Chin miphun harnak a tongmi le ralzaam hna cazin le an tonmi harnak kong ah ruahnak na kan hrawm kho hnga maw?
Lehnak: Rampi buaibainak ruangah atulio Mizoram a phan mi Chin miphun 40000 luan hrawng an um tiah ralzaam bawmhnak a pemi hna cazin ning ah theih a si. Harsatnak ton ruangah mah umnak hmunhma cu kaltak in hmundang ah zaam a si tik ah harsatnak ton a si ko, lungthin hrim a zaw tuk lai cun Covid zawtnak zong a um caah harnak cu a tam chin ko lai.
Halnak: Cheukhat nih an ruah ning ah cun Thantlang khuachung kahdoh a chuahnak hi CNA, CDF hna nih thawkmi a si i khuachung ummi vialte zaam dih a si, hi kongah hin CNF nih zeital chim duhmi a um maw?
Lehnak: Thantlang khua cu CNF/A Headquarters he a naih bik mi a si. Thantlang khua cu kanmah CNF caah mehhang zalhnak le herhhai cawknak ah kan hman bikmi khua zong a si. Thantlang mipi hna le kanmah kar ah bawmhchanhnak um kho lo ding in le Thantlang sakhan cu kan lak a si ahcun umnak ngei lo ding an si caah atu bantuk in an tuah nak hi a si. Cu thil an tuahmi cu Thantlang lawng ah si lo in Chin ramkulh hmundang zong ah an tuah ko. Thantlang cu kanmah he a naih biknak hmunhma a si caah raltuknak si lo in mizapi hna umnak inn an khangh hi a si.
Halnak: Kum caan saupi kahdohnak ah a tuah mi tlangcung hriamtlai bu cheukhat le AA hna hmanh nih khuachung kahdohnak an tuah lo, cucu mipi hna caah harnak a tam lai tiah an ruah caah a si an ti. Khuachung ah kahdohnak tuah hi khua a hrawh mi tam deuh maw? Asiloah mipi hliamhnak a tam deuh ti hi chimceih cio a si, hi kong ah zeitindah na hmuh ning a si?
Lehnak: Ralhrang phu hna thazaang cu a hlei in khuachung ah a um, cucu kan ṭhenṭhek an hau. Curuang ah cozah rianṭuan hna nih CDM tuah in an thazaang a der khawhnak ding ah an i zuam. Khuapi khuate tiah ṭhen a um lo, kan sining le kan thazaang zoh in kahdohnak ah alut ding kan si. Kan ramkulh sining zoh ah khuapi chung nakin khuate a ummi kan tam deuh. Khuachung kahdohnak ah mipi hna nih pekmi a tlak maw tlak lo ti ah cun ka hmuh ning ah khuapi chung ummi hna caah tlakrawh inn le pangpar dum hna cu man an ngeih bantukin khuate lei zong ah an dum le an lo hna cu man an ngei ve caah aa tluk cio an si ko. Ralhrang phu hna doh ding ah khoi ka hmun le caan ti mi nakin mah le zawn in nam cio in doh kha a biapi deuh.
Halnak: Chin ramkulh ah mah le pengtlang cio in CDF dirh a si i mah le duhmi phu hna he i fonhnak cathanh an chuah mi hi Bu-Ta-Thawng(ဗိုလ်တထောင်) ramkulh bantuk a si, ramkhel ah hmunkhat tein kan dir khawh nakhnga CNF nih zeidah tuah timh a mi si?
Lehnak: Ralhrang phu nih nawlngeihnak an lak hnu ah ralhrang doh ding ah hmunkip cio in an chuak hna. Chin ramkulh chung pengkulh 9 ning le Kalay-Kabaw tiang hriamtlai bu dirh a si. A taktak ah cun nawlpeknak pakhat (One Command) tang ah dir khawh ahcun a ṭha bik a si ko, cu ruangah kanmah CNF in hruainak CJDC (Chinland Joint Defense Committee) cu dirh in joint operation hna thazaang a ṭhawn khawhnak ding ah rian kan ṭuan. Ramkhel lei i Interim Chin National Consultative Council (ICNCC) dirh a si, cu chungah kan i tel dih a si ahcun Chinland Government a chuak lai, cu tang ah cun runvennak vuanci department zong a um lai.
Note: Chin World le Salai Htet Ni biaruahnak kan lehmi a si.
Credit : The Chin Post
Leave a Reply